1387/06/14

بايوس چيست ؟ اگر هنگام روشن نمودن رايانه به نوشته هاي روي صفحه نمايش دقت کرده باشيد ، مطمئنا نام BIOS به چشمتان خورده است. بايوس برگرفته از حروف اول کلمات (Basic Input Ooutput System) به معناي سيستم ورودي و خروجي مقدماتي است. در واقع يکي از متداولترين موارد کاربرد حافظه هاي Flash ، استفاده از آنان در بايوس است . بايوس اين اطمينان را به عناصر سخت افزاري نظير : تراشه ها ، هارد يسک ، پورت ها ، پردازنده و ... خواهد داد که بدرستي عمليات خود را در کنار يکديگر انجام دهند. هر کامپيوتر ( شخصي ، دستي ) داراي يک ريزپردازنده بعنوان واحد پردازشگر مرکزي است . ريزپردازنده يک المان سخت افزاري است .بمنظور الزام پردازنده براي انجام يک عمليات خاص، مي بايست مجموعه اي از دستورالعمل ها که نرم افزار ناميده مي شوند نوشته شده و در اختيار پردازنده قرار گيرد. از دو نوع نرم افزار استفاده مي گردد : - سيستم عامل : سيستم عامل مجموعه اي از خدمات مورد نياز براي اجراي يک برنامه را فراهم مي نمايد. ويندوز 98 ، 2000 و يا لينوکس نمونه هائي از سيستم هاي عامل مي باشند. - برنامه هاي کاربردي : برنامه هاي کاربردي نرم افزارهائي هستند که بمنظور تامين خواسته هاي خاصي طراحي و در اختيار کاربران گذاشته مي شوند. برنامه هائي نظير : Word ، Excel و ... نمونه هائي از اين نوع نرم افزارها مي باشند. BIOS در حقيقت نوع سومي از نرم افزارها بوده که کامپيوتر بمنظور عملکرد صحيح خود به آن نياز خواهد داشت. وظيفه بايوس بايوس چند وظيفه متفاوت دارد که مهمترين آنها بارگذاري سيستم عامل است. هنگامي که شما رايانه خود را روشن مي کنيد و ريز پردازنده ، قصد اجراي اولين دستورالعمل ها را دارد ، اين دستورالعمل ها را بايد از جايي دريافت کند. اما نمي تواند آنها را مستقيما از سيستم عامل دريافت کند. زيرا سيستم عامل بر روي ديسک سخت قرار دارد و CPU نمي تواند بدون هيچ دستورالعملي به آن دسترسي پيدا کند. يکي از وظايف بايوس ارسال اين دستورالعمل هاي مقدماتي به CPU است. برخي از خدمات متداول که BIOS ارائه مي دهد ، بشرح زير مي باشد: - يک برنامه تست با نام POST بمنظور بررسي صحت عملکرد عناصر سخت افراري - فعال کردن تراشه هاي BIOS مربوط به ساير کارت هاي نصب شده در سيستم نظير : کارت گرافيک و يا کنترل کننده SCSI - مديريت مجموعه اي از تنظيمات در رابطه با هارد ديسک،Clock و ... هنگامي که رايانه را روشن مي کنيد، بايوس کارهاي زير را به ترتيب انجام مي دهد: 1 - بررسي CMOS براي تنظيمات سيستم. (بعد از روشن نمودن رايانه هنگامي که با فشردن کليد Del يا دکمه هاي ديگر وارد محيط Setup مي شويد و تنظيمات اساسي سيستم را انجام مي دهيد اين تنظيمات در CMOS که يک تراشه روي مادربرد است ذخيره مي شوند.) اولين موردي را که BIOS بررسي خواهد کرد، اطلاعات ذخيره شده در يک نوع حافظه RAM با ظرفيت 64 بايت است . اطلاعات فوق بر روي تراشه اي با نام CMOS)Complementry metal oxid semiconductor) ذخيره مي گردند. CMOS شامل اطلاعات جزئي در رابطه با سيستم بوده و درصورت بروز هر گونه تغييردر سيستم، اطلاعات فوق نيز تغيير خواهند کرد. BIOS از اطلاعات فوق بمنظور تغيير و جايگزيني مقادير پيش فرض خود استفاده مي نمايد. 2 - بارگذاري راه اندازهاي دستگاه ها و گرداننده هاي وقفه هاي سيستم (Interrupthandlers).Interrupt handlers نوع خاصي از نرم افزار بوده که بعنوان يک مترجم بين عناصر سخت افزاري و سيستم عامل ايفاي وظيفه مي نمايد.مثلا" زمانيکه شما کليدي را برروي صفحه کليد فعال مي نمائيد، سيگنال مربوطه، براي Interrupt handler صفحه کليد ارسال شده تا از اين طريق به پردازنده اعلام گردد که کداميک از کليدهاي صفحه کليد فعال شده اند. 3- آماده سازي ثبات ها و مديريت تغذيه (لازم به توضيح است که ثبات ها حافظه هاي بسيار کوچک و سريعي هستند که در داخل CPU قرار دارند و CPU به طور مستقيم به آنها دسترسي دارد) 4- انجام آزمايش خودکار سخت افزارها و نمايش تنظيمات سيستم. 5 تشخيص درايوي که سيستم مي بايست از طريق آن راه اندازي (Booting) گردد. 6 - مقدار دهي اوليه برنامه مربوط به استقرار سيستم عامل در حافظه (Bootstrap) اولين چيزهايي که بعد از روشن نمودن رايانه مشاهده مي کنيم ناشي از اعمال بايوس است که هر يک مفاهيم خاصي دارند. مثل مقدار حافظه موجود بر روي سيستم ، مدل و نوع کارت گرافيکي و مادربرد ، سرعت CPU ، نوع ديسک سخت و.... گرداننده هاي وقفه ها ، قطعات نرم افزاري کوچکي هستند که مانند يک مترجم بين قطعات سخت افزاري و سيستم عامل عمل مي کنند. اطلاعا