جالب است بدانيد كه ستارگان هم مانند موجودات زنده متولدميشوند، زندگي ميكنند و سپس ميميرند، ولي طول زندگي آنها بسيار طولاني است. متاسفانه عمر كوتاه انسانها كفاف نميدهد تا بتوانند زندگي يك ستاره را در مراحل مختلف شاهد باشند. با اين حال اخترشناسان اين مراحل را براي ما مشخص ميكنند.
در طول زندگي انسان ، ستارگان بيشمار راه شيري عملا بدون تغيير به نظرميرسند. گاهي يك نواختر (ستارهاي كه بطور ناگهاني و انفجاري مقاديري عظيم انرژي از خود آزاد ميكند) ، ناگهان ظاهر آشناي يك صورت فلكي را به مدت چند هفته عوض ميكند و دوباره كم نورتر ميشود. منظره زيبايي كه يك ابرنواختر در آسمان پديدميآورد، بسيار نادر است. ستارگان نيز در نهايت تغيير ميكنند و هيچ كدام تا ابدپايدار نميمانند. ستاره ، هنگامي كه انبار عظيم سوخت هستهاي آن به پايان برسد،ميميرد. ستارگان بسيار جوان هنوز در ميان گازهايي كه از آن شكل ميگيرند، پنهان هستند.
ستاره بعد از تولد
بعداز آنكه ستاره شكل ميگيرد (تولد ستاره)، بلافاصله حياتي پايدار بدست ميآورد. درهمين زمان واكنشهاي هستهاي در داخليترين هسته ستاره ، هيدروژن را به هليوم تبديل ميكند و انرژي آزاد ميگردد. سرانجام همه هيدروژن درون آن به مصرف ميرسد. بعد ازاين ، تغييراتي در لايههاي دروني ستاره آغاز ميشود. در حالي كه واكنشهاي جديدي ازهليوم شروع ميشوند، لايههاي بيروني باد ميكنند تا ستاره را به اندازه غول برسانند.
در اثر تغييرات زياد ، ستاره به مرحله متغير بودن ميرسد. درنهايت هيچ منبع ممكن براي آزادسازي انرژي باقي نميماند. ستارگان كوچكتر در اثرانقباض به كوتولههاي سفيد تبديل ميشوند. ستارگان سنگينتر بهصورت ابرنواخترمنفجر ميشوند. ماده بيرون ريخته از يك ابرنواختر ، بخشي از گاز بين ستارهاي راتشكيل ميدهد كه زادگاه ستارگان جديد است.
سحابي سيارهاي
ستارگان در يكي از آخرين مراحل زندگي خود ، قبل از آنكه به كوتوله سفيد تبديل شوند، منظره بسيار زيبايي در آسمان بوجود ميآورند. اينمرحله سبب پيدايش سحابيهاي سيارهاي ميشود. يك سحابي سيارهاي هنگامي تشكيلميشود كه ستاره مركزي آن ، لايهاي به بيرون پرتاب كند. لايه گاز همانند حلقهاياز دود من